Dżdżownice – 13 powodów dlaczego je lubisz choć jeszcze o tym nie wiesz?

Na początek kilka ciekawostek:

Nazwa dżdżownice wynikła z faktu, że pojawiają się one na powierzchni gleby po deszczu – który w zamierzchłych czasach zwano dżdżem.

W Polsce występuje ponad 30 gatunków dżdżownic, choć zaledwie 10 z nich jest spotykanych najczęściej.

W żywej, zdrowej glebie na powierzchni 1 ha znajdują się 4 tony dżdżownic!

Są one obupłciowe.

Potrafią zregenerować nawet ½ długości swojego ciała jeśli uraczy się nimi jakiś drapieżnik. No chyba, że ugryzie im głowę, wtedy żyją nadal, jednak tracą zdolność kopania korytarzy – wykorzystują to krety zapełniając bezgłowymi dżdżownicami swoje zimowe spiżarnie, by mieć stały dostęp do „świeżego mięska”. Makabryczne – ale prawdziwe.

A teraz 13 powodów, dla których warto polubić tych braci mniejszych:

1. Zastępują łopatę – to właśnie dżdżownice odwalają za Ciebie robotę w permakulturowym ogrodzie. Kopiąc swoje kanały spulchniają i mieszają organiczne i mineralne warstwy gleby.
2. Poprawiają napowietrzenie gleby – kanaliki drążone przez dżdżownice pozwalają powietrzu swobodnie wnikać w głąb gleby, co wpływa bardzo korzystnie na rozwój korzeni roślin.
3. Poprawiają strukturę gleby – to akurat gówniana sprawa, bowiem strukturę gleby poprawiają właśnie odchody dżdżownic zwane koprolitami. Dżdżownice bowiem posiadają gruczoł wapiennym który w procesie trawienia prowadzi do powstania najbardziej pożądanej przez ogrodników gruzełkowatej struktury gleb.
   

   Odchody dżdżownic – koprolity.

4. Poprawiają zasobność gleby w formy składników mineralnych łatwo dostępne dla roślin – mowa tu min. o azocie, potasie, fosforze, magnezie czy wapniu, które w glebie występują w większości w formach, których rośliny nie potrafią efektywnie przyswajać. Dżdżownice natomiast produkują swoje odchody stanowiące koncentrat wspomnianych wyżej składników. Jakby tego dobrego było mało, przetwarzają je dodatkowo na formy, które korzenie roślin z łatwością są w stanie pobrać z gleby, dlatego stanowią doskonały nawóz dla roślin. Na dodatek natura tak to genialnie wymyśliła, że dżdżownice nawożą w ten sposób nasze rośliny równomiernie przez cały rok, dlatego nie grozi im ani niedobór ani przenawożenie tymi składnikami.
5. Poprawiają wsiąkanie wody w głąb gleby – woda opadowa z łatwością wnika w glebę, co ogranicza niekorzystny spływ powierzchniowy skutkujący erozją wodną oraz jej nadmierne odparowywanie. Jest to szczególnie istotne jeśli teren jest pochyły.
6. Zapobiegają nadmiernemu odparowywaniu zgromadzonej w glebie wody – badania wykazały, że śluz pozostawiany przez dżdżownice w kanalikach utrudnia odparowywanie wody, co przekłada się na kilkunastoprocentowy wzrost wilgotności gleby w porównaniu do upraw gdzie dżdżownice z jakiegoś powodu nie występują.
7. Ułatwiają rozrost korzeni – delikatne stożki wzrostu korzeni lubią iść na łatwiznę i wykorzystują kanaliki tworzone przez dżdżownice by szybko i łatwo sięgać w głąb gleby. Dodatkowo czynnikiem przyspieszającym wzrost korzeni jest bogaty w związki azotu śluz, który pokrywa ścianki kanalików.
8. Są źródłem pokarmu – jak pokazują Chińczycy i ich smakowe dżdżownice 😀 Poza ludźmi stanowią pożywienie wielu pożytecznych zwierząt, które warto w swoim ogrodzie mieć np.: ptaków, kretów, żab, jeży. Mogą stanowić także doskonały dodatek białkowy do paszy dla naszych kur czy rybek w oczkach, akwariach czy akwaponice.
   

   Brutalne ale prawdziwe 😉

9. Przyspieszają rozkład materii organicznej i zapewniają jej równomierne rozmieszczenie w glebie.
10. Ograniczają zawartość metali ciężkich w glebie, a tym samym w plonach – dżdżownice powiem mają zdolność do gromadzenia we własnych tkankach ołowiu, kadmu, cynku i rtęci. Jest to szczególnie ważne w przypadku upraw prowadzonych w miastach i wzdłuż ruchliwych szlaków komunikacyjnych. Metoda ta nie jest idealna, bowiem nie rozwiązuje problemu obecności tych pierwiastków w glebie, jednak znacząco ogranicza ich dostępność dla korzeni roślin.
11. Ich obecność zwiększa plony – wszystkie wspomniane korzystne oddziaływania mają efekt uboczny w postaci zwielokrotnienia plonów, które w zależności od rodzaju uprawy mogą wzrosnąć od 70 do nawet 900<!!!> %. Wystarczy tylko zadbać by było im u nas dobrze.
12. Poprawiają przyswajalność składników kompostu – ze zwykłego kompostu rośliny wykorzystują zaledwie 50% wszystkich składników, natomiast wermikompost (z użyciem dżdżownic) to przyswajalność składników na poziomie nawet 90%!
13. Pełnią funkcję sanitarną dla korzeni roślin – mało doświadczonym ogrodnikom wydaje się, że są szkodnikami i podgryzają korzenie roślin. Z tego miejsca uspokajam – dżdżownice nie jedzą świeżej materii, nie mają bowiem zębów, którymi mogłyby się w nią wgryźć. Za to lubością raczą się obumarłymi częściami roślin, które są już w stanie częściowego rozkładu. Jeśli więc część korzeni obumrze w wyniku chorób lub innych niekorzystnych czynników, to dżdżownice je „uprzątną” ograniczając ryzyko rozwoju na nich np. patogenicznych grzybów.

Są super prawda? Dlatego powstanie mała seria artykułów o nich. Wkrótce dowiecie się jak można zwiększyć ich ilość w ogrodzie by pracowały na nasz sukces oraz jak założyć i prowadzić wermikompost. Nie przegap tego! 😉